Historia ruchu Azow jest jednak pod wieloma względami historią całej postkomunistycznej Europy. Największym hołdem w stronę sowieckiej i rosyjskiej spuścizny w tej części świata było (ponowne) zaakceptowanie nacjonalizmu i dawnych organizacji nacjonalistycznych, takich jak OUN, reinterpretacja tożsamości narodowych w celu (ponownego) wzmocnienia władzy, a także przekonanie, że najbardziej godną podziwu cechą obywatela jest patriotyzm. Ruch Azow, choć z pewnością stanowi skrajny przejaw tego nurtu, nie wyrósł znikąd.
Azow wykorzystał trudną sytuację społeczną i polityczną w Ukrainie, a przede wszystkim wciąż trwającą wojnę, do zbudowania potężnego i niebezpiecznego skrajnie prawicowego ruchu.
Przez długi czas był w stanie działać w sposób bezczelnie otwarty, rzekomo zapewniając ochronę wpływowym politykom i angażując się w działalność przestępczą. Jest to ruch, który służył i nadal będzie służyć jako model i inspiracja dla innych skrajnie prawicowych organizacji na całym świecie. Jego dwuznaczne podejście do przemocy i ambicja, by stać się częścią coraz potężniejszej międzynarodówki skrajnej prawicy, sprawiają, że stanowi on zagrożenie także poza granicami Ukrainy.
FRAGMENT WSTĘPU
Michael Collborne - dziennikarz śledczy niezależnego kolektywu dziennikarskiego i naukowego Bellingcat. Bada i monitoruje światową skrajną prawicę.